MARIA CYBER 1989

Oι λεσβίες της Αθήνας

Oι λεσβίες της Αθήνας είχαν τη δική τους ιστορία: η Mαρία Cyber την καταγράφει.

Μέσα από την αφήγηση της προσωπικής ιστορίας της η Μαρία Cyber σκιαγραφεί τη ζωή για ένα σημαντικό κομμάτι της LGBTQΙ+ κοινότητας.

Παραλία της Ερεσού το 1986. Από κει θέλησε να ξεκινήσει το μυαλό μου την αφήγηση αυτή, την παραλία της Σκάλας Ερεσού, και χαμογελάω για την όμορφη μνήμη που φέρνει η εικόνα της. Μόνο η Ερεσός αποτελεί ένα ολόκληρο κεφάλαιο που άξια καταλαμβάνει θέση στην ιστορία του ελληνικού λεσβιακού κινήματος, και όχι μόνο. Θυμάμαι τον βασικό μας αγώνα, για χρόνια, να κρατήσουμε ένα κομμάτι μόλις 500 μέτρων από την τεράστια παραλία της για γυναίκες μόνο. Κάθε φορά εμφανιζόταν κι ένας άντρας o οποίος έλεγε σε επανάληψη τα χιλιοειπωμένα λόγια τόσων άλλων αντρών: «Εγώ υπερασπίζομαι τα δικαιώματά σας, γιατί δεν με αφήνετε να κάτσω δίπλα σας στην παραλία;».

Οι απαντήσεις μας ήταν μάταιες, αλλά είχαν γίνει μέρος της καθημερινότητάς μας λόγω της αφόρητης πίεσης κάθε φορά που προσπαθούσαμε να δημιουργήσουμε δικούς μας χώρους. Τρομερά βαρετό να εξηγείς τα βασικά σε αυτούς που δεν μπορούν να δεχτούν κανέναν αποκλεισμό τους από κάποιον χώρο όπου θέλουν να εισβάλουν. Σε αυτούς που δεν κατανοούν γιατί χρειάζονται οι γυναικείοι χώροι, σε αυτούς που δεν καταλαβαίνουν ότι έχεις την απόλυτη ανάγκη να βρίσκεσαι κάπου κάποτε μόνο με γυναίκες. Σε αυτούς που δεν καταλαβαίνουν ότι σε ολόκληρη την Ελλάδα, με τις αμέτρητες παραλίες, προσπαθείς να διεκδικήσεις ένα κομμάτι μόλις 500 μέτρων όπου το μάτι σου να βλέπει μόνο γυναίκες, να αισθάνεσαι γύρω σου μόνο γυναίκες, να οσμίζεσαι μόνο γυναίκες, να νιώθεις μόνο τη γυναικεία ενέργεια, ένα κομμάτι ενδυνάμωσης, ένα κομμάτι ασφαλές και ξέγνοιαστο και μακριά από τα αντρικά κοινωνικά προνόμια.

Αυτά, λοιπόν, τα εκάστοτε 500 μέτρα, ή 50 τετραγωνικά, ήταν η μία βασική μάχη που είχαμε να δώσουμε απέναντι σε μια κοινωνία με άπειρους χώρους μόνο για άντρες, σε μια κοινωνία γεμάτη ματσίλα και πατριαρχία, σε μια κοινωνία όπου οι λεσβίες αποτελούσαν –και ακόμα αποτελούν– τη σεξουαλική φαντασίωση κάθε στρέιτ άντρα. Από τα μάτια τους, τη γλώσσα του σώματος και του στόματός τους, ήθελες να τρέξεις μακριά, να τους διώξεις για λίγη ώρα από μπροστά σου, να ανακουφιστείς από την προσωρινή εξαφάνισή τους και την πεισματική τους στάση να τους δέχεσαι ακόμα και στο κρεβάτι σου με τη φίλη σου!

Είχα ακούσει τον αδερφό μου να λέει σ’ έναν τύπο: «Αφού υπερασπίζεσαι τα δικαιώματα των γυναικών, βοήθα να έχουν τους χώρους τους και όχι να θέλεις να εισβάλεις σε αυτούς». Έτσι είχε πει όταν χρειάστηκε να κάνει πόρτα με τους συμφοιτητές του σε ένα από τα Women’s Only Party, τα γνωστά Cyberdykes Parties, κάποτε το 1995.

Οι άντρες που πραγματικά μας σέβονταν δεν είχαν ανάγκη να εισβάλουν στους ελάχιστους χώρους μας, η ιστορία του λεσβιακού χώρου έχει αρκετά αντρικά ονόματα να συμπεριλάβει.

ERESSOS MARIA CYBER ARCHIVE
EΡΕΣΣΟΣ 1992

Την ερωτεύτηκα στην Ερεσό, ταξίδεψα μαζί της στο Βερολίνο, χωρίσαμε και επέστρεψα στην πόλη μου, έχοντας απολαύσει τη δυναμική λεσβιακή σκηνή του Βερολίνου κάπου γύρω στο 1992. Μαζί μου μετέφερα και την ανάγκη μου για γυναικεία μόνο events, events που είχα δει εκεί και λάτρεψα. H ανάγκη ξεπηδούσε με ορμή από την ψυχή μου, έχασα έναν έρωτα και αυτό το πάλευα, αλλά απομακρύνθηκα και από μια κοινότητα, εκείνη τη φεμινιστική, λεσβιακή, ριζοσπαστική του Βερολίνου. Αυτό το κουβάλαγα γιατί το είχα δει, το είχα νιώσει, είχα επίσης την εμπειρία χρόνων της Ερεσού, το ήθελα τόσο πολύ και στην πόλη μου, το έκανα όπως και όσο ήταν εφικτό.

Δημιούργησα τα θρυλικά Cyberdykes Parties. Ήθελα χώρους γεμάτους γυναικεία ενέργεια που να μην παίζουν ελληνικά και να έρχονται εκεί άλλες κοπέλες, εκτός αυτών που συναντούσαμε συνέχεια στα λεσβιάδικα. Νομίζω, είχε κλείσει και το θρυλικό στις μέρες του μπαρ Ταξίδι στο Θησείο και υπήρχε τότε το απόλυτο λεσβιάδικο, η Οδύσσεια, πάνω στην Ερμού, που έπαιζε σχεδόν μόνο ελληνικά, ανέβαινα τις σκάλες και φόραγα κατευθείαν το walkman πριν μπω μέσα.


Τα Cyberdykes δεν ήταν μόνο πάρτι, ήταν τα μοναδικά σε όλη την Ελλάδα δρώμενα μόνο για γυναίκες και αυτό σήμαινε πολλά, όπως το γεγονός σε μια πόλη που έσφυζε από πάρτι να γίνονται λεσβιακά events με flyers, δελτία Τύπου, θεματικές, και να δίνουν τεράστια ορατότητα της κοινότητάς μου και στην πόλη μου. Berlin, Booze, Mad, Underworld, ήταν μερικά από τα κλαμπ που κατακτούσαμε! Σκεφτόμουν το εκάστοτε θέμα, έφτιαχνα το δελτίο Τύπου, το έβγαζα φωτοτυπίες, έφτιαχνα όμορφους φακέλους και ετοίμαζα τα γράμματα που άφηνα σε πολλά έντυπα και ραδιόφωνα – τότε δεν έστελνες μαζικά emails. Σχεδίαζα με τη βοήθεια φιλενάδων και φίλων τα flyers, τα εκτύπωνα και γύρναγα δεκάωρα καθημερινά σε ΟΛΗ την Αθήνα με τη μηχανή και μοίραζα δελτία Τύπου στα media και τα flyers στον κόσμο, μπόλικες φορές, ευτυχώς, με παρέα. Ήταν πολύ δύσκολο το μοίρασμα των flyers σε πλατείες και σε κόσμο μόνη μου, έκανα υπέρβαση του εαυτού μου για να βρω το κουράγιο. Η ψυχή μου το ήξερε πόσο ζόρικο ήταν να αντιμετωπίζεις τον κόσμο καταπρόσωπο. Στις πλατείες και στους δρόμους, οι ιστορίες αμέτρητες από το μοίρασμα ΛΕΣΒΙΑΚΟΤΑΤΩΝ flyers.

CYBERDYKES 1995
CYBERDYKES 1995

Ήταν πρωτόγνωρο τότε να βγάζεις στο φως της ημέρας λεσβιακές εικόνες. Αφήναμε σε κάθε τραπεζάκι, όποιος κι αν καθότανε, σε τραπέζια γεμάτα άντρες με καφέδες ακουμπούσαμε τα flyers επιδεικτικά. Λέγαμε να το πουν στις φίλες τους, στις αδερφές τους, στις κοπέλες τους. Ακούγαμε άπειρα σχόλια, πιάναμε κουβέντα, γινόντουσαν τσακωμοί, σκόρπιες υποτιμητικές κουβέντες για το «ποιος μας γαμάει», είχαμε τις ατάκες έτοιμες, ήταν η μάχη για την ορατότητα, ήθελε θάρρος αλλά το κερδίζαμε από τον χαβαλέ που κάναμε, ήθελε κουράγιο αλλά το βρίσκαμε από την ανάγκη μας για τη διεκδίκηση του χώρου μας, της ύπαρξής μας, της ταυτότητάς μας, βγαίναμε από την «ντουλάπα» μας και δημιουργούσαμε χώρο για εμάς, το απαιτούσαμε αυτό μας το δικαίωμα.


Στην αρχή το έδιναν μόνο για Τετάρτη το εκάστοτε μαγαζί, μετά, με την επιτυχία που είχαν, το έδιναν και Παρασκευές. Τα πρώτα ξεκίνησαν στο Berlin στο Θησείο, από κει πέρασε και η Μάχη Λαμάρ, και μετά μεταφέρθηκαν στο Βooze, τελείως αντρικός ροκ χώρος τότε, τον πλημμυρίζαμε γυναίκες. Βγαίναμε από τα κλειστά όρια των λίγων λεσβιακών μαγαζιών και διεκδικούσαμε χώρο και ορατότητα στον χάρτη της βραδινής ζωής της Αθήνας. Εξάλλου, η λεσβιακή ζωή ξεκινούσε και ολοκληρωνόταν τα βράδια. Η γκέι ζωή γενικά δεν ήταν στα σχολεία, δεν ήταν στην εργασία, δεν ήταν πουθενά εκτός από τα δικά μας, γκέι, μαγαζιά. Ζούσες το βράδυ!

Η τότε σκηνή ήταν κυρίως νυχτερινή και αυτό δεν έχει αλλάξει και πολύ στις μέρες μας. Το Fairy Τale πιο μετά, οι 4 Τοίχοι, η Porta, το Mexico, το Τελεία και Παύλα στην Αλεξάνδρας, το Lizard. Τα έχω λίγο μπερδεμένα χρονολογικά, αλλά τα γυρνούσαμε όλα, πήζαμε στα ελληνικά και στην κλεισούρα – έτσι νιώθαμε, ατενίζοντας την Ευρώπη. Δεν ήταν όλα ακριβώς την ίδια εποχή, ήταν όμως όλα πολύ χαρακτηριστικά λεσβιακά μαγαζιά της Αθήνας.

Μεγάλη βοήθεια εκείνη την εποχή για τα Cyberdykes Parties ήταν το περιοδικό «Κλικ», το «01», το «Bold», ακόμα και το «Αθηνόραμα» λίγο αργότερα άρχισε να δημοσιεύει, αλλά κυρίως το ραδιόφωνο του ΚΛΙΚ Fm βοηθούσε πολύ (Φώτης Σεργουλόπουλος, Γιάννης Νένες, Νίκος Μουρατίδης)!

Τα media μάς πρόβαλλαν πολύ υποτιμητικά και αποτρεπτικά, ο αγαπημένος μου Γρηγόρης ήταν ο κύριος υπερασπιστής μας, έβγαινε σαν την Ούμα Θέρμαν στα τηλεοπτικά παράθυρα και μοίραζε εύστοχες «κλοτσιές» – τι υπέροχη ανάσα!

Κάπου αρχές της δεκαετίας του ’90 με είχε βγάλει κι εμένα σε μια εκπομπή στον Μικρούτσικο, τότε που είχε βουίξει όλη η γειτονιά και η μάνα μου είχε φρικάρει, επίσης δεν θυμάμαι πότε είχα βγει στο κυριακάτικο «Έψιλον», και με φωτογραφία μου. Η συνέντευξη αυτή έχει αφήσει στην οικογένειά μας την παρακάτω ατάκα, του αδερφού μου. Πάνω στην υστερία της μάνας μου, που μας έλεγε ότι δεν τολμάει να βγει να πάει για ψώνια στο σούπερ μάρκετ και στον φούρνο γιατί όλοι θα λένε για την κόρη της τη λεσβία, εγώ της απάντησα ότι θα πηγαίνω με τον αδερφό μου για τα ψώνια κι εκείνος είπε γελώντας «εσύ είσαι λεσβία, εσύ θα πηγαίνεις για ψώνια» και γύρισε να κοιμηθεί στο κρεβάτι του. Δεν ήταν εύκολο να βγεις δημόσια να πεις ότι είσαι λεσβία, αλλά, ευτυχώς, είχα κάνει το outing στην οικογένειά μου από τα 15 μου και είχα ξεμπερδέψει μ’ αυτό, ο κόσμος ήταν πλέον το πρόβλημα της μάνας μου και όχι η σεξουαλικότητά μου!

Ξαναγυρνάω πίσω, η μνήμη μου δεν ακολουθεί χρονολογική σειρά, ακολουθεί συναισθήματα έντονα, κι έτσι ο νους μου πετάχτηκε στην πρώτη επαφή με λεσβίες, το 1985, στο υπόγειο του ΑΚΟΕ, από κει σχεδόν ξεκίνησαν όλα στη ζωή μου! Από το ΑΚΟΕ γεννήθηκε και η Ελληνική Ομοφυλοφιλική Κοινότητα το 1988, η γνωστή μας ΕΟΚ. Σε ένα υπόγειο, με μια βιβλιοθήκη να το κάνει δίχωρο, κάθε Τετάρτη στις 19:30 γινόταν η συνάντηση της Λεσβιακής Ομάδας του ΑΚΟΕ. Τότε, το 1985, τα πράγματα ήταν έντονα κινηματικά, υπήρχαν ομάδες και συναντήσεις. Από το ΑΚΟΕ γνώρισα τη Λεσβιακή Ομάδα της Ρωμανού Μελωδού, η οποία μόλις διαλυόταν. Τις γνώρισα σε ένα φεστιβάλ του Ρήγα Φεραίου στο Άλσος Νέας Σμύρνης, ήταν όλες οι λεσβίες ακτιβίστριες της Αθήνας μαζεμένες. Κάτω από ένα δέντρο είχε στηθεί ένα «γκέι» πάνελ, ο Γρηγόρης μίλαγε.

Δεν είχα λόγια να περιγράψω τη χαρά μου, περιτριγυρισμένη από γυναίκες φεμινίστριες, λεσβίες, ακτιβίστριες, κι εγώ δεν είχα μπει καν στα 16 μου. Ήμουν όμως ήδη στη Μαθητική Πρωτοβουλία, που ήταν η Νεολαία της Οργάνωσης Σοσιαλιστική Επανάσταση (ΟΣΕ). Από κει μεταπήδησα πιο βαθιά, στον τότε λεσβιακό και φεμινιστικό χώρο, με κάλυπτε πιο πολύ από το να περιμένω την εργατική επανάσταση, που πλημμύριζε με ματσίλα και αντρικό προνόμιο. Ευτυχώς, τότε υπήρχε εντονότατα ο λεσβιακός και φεμινιστικός χώρος και νιώθω απέραντη ευγνωμοσύνη γι’ αυτά που έζησα.

Τότε είχαμε το υπέροχο, μοναδικό, καταπληκτικό Βιβλιοπωλείο των Γυναικών στη Μασσαλίας, βουρκώνει η ψυχή μου στη μνήμη αυτή, κοντοστέκομαι, θυμάμαι έντονα την ξύλινη πόρτα του, ξαναερωτεύομαι τις γυναίκες του, την ατμόσφαιρα, την κουλτούρα, τα έντονα νιάτα μου. Το λάτρευα το Βιβλιοπωλείο των Γυναικών, δυο δρασκελιές πιο πάνω, στη Σίνα, ήταν και το Amsterdam Café, δεν είχε τον τίτλο του γκέι ή λεσβιακού μπαρ, αλλά πολλές λεσβίες αράζαμε εκεί. Μια φορά ήρθε και με μάζεψε και ο πατέρας μου από κει, είχα πάρει τεράστια τρομάρα, γιατί στην ηλικία μου, φυσικά, ήταν αδιανόητο να είμαι στην Αθήνα, μόνη και σε μπαρ, και μάλιστα να καπνίζω και να πίνω.


Από το βιβλιοπωλείο στη Μασσαλίας μπορούσες να πας με τα πόδια μέχρι τη Μαυρομιχάλη, κάπου στη μέση της, όπου συναντούσες μία φορά την εβδομάδα την Ομάδα Ξένων Γυναικών, που είχε αρκετές λεσβίες. Πόσο μου έχουν λείψει οι ομάδες, οι συναντήσεις, το κλίμα εκείνο, γεμάτο φεμινιστικό αέρα αποδοχής! Στέκομαι εκεί, στην πόρτα, νοερά, τόσο μικρή και τόσο παθιασμένη. Βουτάει η μνήμη μου μέσα στον χώρο και σταματάει στην Έφη, μια Ελληνοαυστραλέζα η οποία με πήγε για πρώτη φορά στην Ερεσό.


Η Ερεσός ήταν μεγάλο «σχολείο» για όλες όσες πηγαίναμε, μια και σου έδινε τη δυνατότητα να αναμειχθείς και να μάθεις από τη λεσβιακή σκηνή της Ευρώπης, με την πλειονότητα των γυναικών να είναι από τη Γερμανία, την Ολλανδία και, φυσικά, την Ελλάδα. Τότε, το χωριό ήταν σχεδόν έρημο από τουρισμό, είχε μόνο τους ντόπιους, και φάνταζε ότι ήμασταν σχεδόν ο μοναδικός τουρισμός του (και μάλιστα εις το όνομα της Σαπφούς).


Οι γυναίκες βρισκόμασταν τότε στο Yellow (σημερινό Primitive), ένα σημείο μακριά από την πλατεία της Σκάλας Ερεσού. Δεν ήταν όπως αργότερα, που απλώθηκαν σε ξενοδοχεία, εστιατόρια και μπαρ.


Το Yellow, το all-day bar/café του Μαρίνου, απείχε λίγα μέτρα από την πλατιά, αμμουδερή παραλία. Μέσα σε σκηνές και καλύβες έβλεπες μόνο γυναίκες, και τα βράδια, φωτιές στην παραλία, και όλες μαζί να μιλάμε, να γελάμε, να ερωτευόμαστε, να ανταλλάσσουμε ζουμερά φιλιά και κουβέντες. Τρομερή ενδυνάμωση και γνώση! Ο απόλυτος επίγειος παράδεισος για λεσβίες στην Ελλάδα και για όσες δεν ήθελαν τη Μύκονο, που ήταν περισσότερο για γκέι άντρες. Ο μοναδικός καλοδεχούμενος άντρας στις φωτιές στην παραλία ήταν ο Γιάννης Φελέκης, γνωστός στον χώρο της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς, ο οποίος μόνο μας έφερνε προμήθειες και έφευγε, παρόλο που του λέγαμε να καθίσει.

Οι άντρες που πραγματικά μας σέβονταν δεν είχαν ανάγκη να εισβάλουν στους ελάχιστους χώρους μας, η ιστορία του λεσβιακού χώρου έχει αρκετά αντρικά ονόματα να συμπεριλάβει.

Η Ερεσός έπαιξε πάρα πολύ σημαντικό ρόλο και στη λεσβιακή ζωή της Αθήνας (π.χ. εκεί ήταν οι πρώτες επαφές των Ελληνίδων λεσβιών με τρανς γυναίκες και άντρες). Στην Ερεσό, γύρω στο 1997, από μια ακτιβίστρια Γαλλίδα εγώ άρχισα να μαθαίνω για το gender dysphoria, άρχισα πρώτη φορά να καταλαβαίνω τι συμβαίνει σ’ εμένα. Τόσα χρόνια μιλούσαμε για butch και femme και δεν υπήρχε ζωηρά στο τοπίο το θέμα της ταυτότητας φύλου. Πήγα μαζί της στο Παρίσι και έμαθα τόσα πράγματα γύρω από το gender, έμαθα για την Κέιτ Μπέρνσταϊν και, κυρίως, έμαθα για τον εαυτό μου – μέχρι τα 27 μου δεν ήξερα τι ήταν αυτό που με εγκλώβιζε μέσα μου. Η Ερεσός, αρκετά χρόνια μετά, πιο «μαζικά» πλέον, ήταν ο πρώτος λεσβιακός χώρος στην Ελλάδα που έφερε σε επαφή τις cis λεσβίες με τρανς γυναίκες λεσβίες και τρανς αγόρια. Οι εμπειρίες αυτές και η γνώση πέρασαν από τις Ελληνίδες λεσβίες στις λεσβιακές σκηνές των πόλεών τους.

Maria Cyber 1990
MARIA CYBER 1990

Το 1985, με τη διάλυση της Λεσβιακής Ομάδας της Ρωμανού Μελωδού, σχηματίστηκε το καταπληκτικό στέκι της άτυπης Λεσβιακής Ομάδας στο Κουκάκι – αυτή είναι που πρόλαβα και βίωσα πιο πολύ. Στα χέρια μου ήδη είχε πέσει το ανεκτίμητο λεσβιακό περιοδικό «Λάβρυς» (κυκλοφόρησε το 1982, έβγαλε μόνο τρία τεύχη και σταμάτησε το 1983, όταν ήμουν 12-13 χρονών, και δεν το είχα προλάβει), το οποίο είναι περιοδικό-ορόσημο στην ιστορία του ελληνικού λεσβιακού κινήματος, και κάποιες από τις γυναίκες που το είχαν βγάλει ήταν οι ίδιες που δημιούργησαν το στέκι/ομάδα στο Κουκάκι. Πάνω στη Βεΐκου, η μονοκατοικία υπάρχει ακόμα, εξωτερικά είναι σχεδόν όπως ήταν τότε. Δεν υπάρχει φορά που να περάσω από κει και να μη νιώσω συγκίνηση ή να μη θυμηθώ τη Βάσω να μπαίνει μέσα φουριόζα και να φωνάζει γελώντας «πάλι ένας με πέρασε για αμούστακο αγοράκι και μου χάρισε τις σφαλιάρες που θα μου έριχνε». «Άραγε οι butch λεσβίες δεν ήμασταν από τα πρώτα queer άτομα της πόλης μας;» ρώτησε πρόσφατα η Στεφανία, και συμφώνησα!

Σε αυτήν τη μονοκατοικία, λοιπόν, σε έναν χώρο χίπικο, με αυτοσχέδιο μπαρ, καναπέδες πρόχειρους και πολύ μοβ χρώμα, περάσαμε πολλές μεθυστικές λεσβιακές βραδιές. Στην Αθήνα του τότε, πριν από λίγα χρόνια είχε κλείσει το Ορνέλας, ένα υπέροχο μπαρ, σημείο συνάντησης κάπου στην Ακρόπολη – ιδιοκτήτες του ήταν η Ρούλα και ο γλυκός Σταμάτης. Το Ορνέλας το είδα μόνο μία φορά, το τελευταίο του βράδυ, όταν έκλεινε.


Η ζωή μου στην Αθήνα περνούσε κυρίως μέσα από ομάδες, πορείες, συναυλίες και πολιτικές συζητήσεις, όμως τα βράδια χωνόμουν στα λεσβιακά μπαρ. Στη μνήμη μου έρχεται ξαφνικά το Κορασόν, στην Κυψέλη. Είχα πάει μόνο δύο φορές, αλλά αξίζει τόσο να μιλήσω γι’ αυτό λίγο πιο αναλυτικά, έστω κι αν ήταν στο τέλος της δεκαετίας του ’80 ή ίσως αρχές της δεκαετίας του ’90. Το διαφορετικό αυτό λεσβιάδικο βρισκόταν στο ισόγειο μιας πολυκατοικίας, ένα μικρό διαμέρισμα είχε ντυθεί μπαρ και ήταν για πιο ηλικιωμένες, βελούδινες γυναίκες μιας άλλης εποχής που βλέπουμε μόνο στο σινεμά. Μιας εποχής που δεν έζησα, αλλά χάζευα με θαυμασμό μέσα από τις ιστορίες άλλων γυναικών, και μου θύμιζε τις περιγραφές των βιβλίων της Elula Perrin. Νομίζω, δεν υπήρχε λεσβία εκείνη την εποχή που να μην είχε διαβάσει κάποιο βιβλίο της Elula Perrin. Ήταν πολύ λίγα τα λεσβιακά βιβλία, μα τόσο ανεκτίμητα και αναγκαία, δεν είχαμε εύκολη πρόσβαση σε πολλά πράγματα, όπως σήμερα. Ψάχναμε κάπου τη λέξη «λεσβία», ψάχναμε κάτι από την εικόνα μας απελπισμένα!

Αθήνα 1987, τα Εξάρχεια είχαν και λεσβίες! Η πλατεία τότε ήταν ένας φανταστικός, υπέροχος χώρος, ειδικά όταν δεν γίνονταν φασαρίες, που όμως τότε είχαν μοναδικούς εχθρούς τους μπάτσους. Θυμάμαι τη φρικτή βραδιά 17 Νοεμβρίου 1985, μετά την πορεία του Πολυτεχνείου, κατεβήκαμε με φίλες και φίλους στην πλατεία. Το ξέρετε ότι ήταν δύσκολο να πας πλατεία τότε, από τη Χαριλάου σε όλες τις εισόδους προς πλατεία είχε μπάτσους και σε σταμάταγαν για εξακρίβωση και μπορεί να μη σε άφηναν να κατηφορίσεις, κάναμε πολλούς κύκλους μέχρι να φτάσουμε πλατεία. Εκείνο το απαίσιο βράδυ ήμουν πολύ κοντά στην κλούβα απ’ όπου βγήκε ο μπάτσος Μελίστας και έριξε και άφησε νεκρό τον 15χρονο Καλτεζά, ένα αγόρι ακριβώς στην ίδια ηλικία μ’ εμένα. Πάρα πολύς θυμός και στενοχώρια και ανεξίτηλο στη μνήμη.

Ένα τέτοιο βράδυ, με φασαρίες στη Νομική, είχε ξεσηκώσει η χωρισμένη μάνα μου τον πατέρα μου να έρθει να με βρει και τελικά με βρήκε σ’ εκείνο το μπαρ στη Σίνα, με μια κοπέλα αγκαλιά, με τσιγάρο στο χέρι και με μια μπίρα μπροστά μου! Ήταν λίγες μέρες μετά που είχα πάει τη μάνα μου στο υπόγειο στο ΑΚΟΕ και μετά για καφέ στο Amsterdam Bar.

Δίπλα στα Εξάρχεια το Κολωνάκι, άλλος κόσμος, αλλά έντονα γκέι εξίσου. Πέρναγα τη νοητή γραμμή συχνά, αλλά ανήκα στην πλατεία ταγμένα, πωρωμένα, με όλη μου την ψυχή και το σώμα.

Στο κάτω μέρος της πλατείας, στον λεγόμενο«βρομιάρη» (πραγματικά, ένα σουβλατζίδικο που άλλαζε συνέχεια σχήμα η ταπετσαρία του, ανάλογα προς τα πού μετακινούνταν οι κατσαρίδες), τα τέσσερα τραπέζια του πάνω στην πλατεία τους όμορφους μήνες ήταν κατειλημμένα από λεσβίες και φεμινίστριες. Καθόσουνα και πέρναγαν πολλές φιλενάδες, ήταν σαν να ξαναμαζεύεται η Ερεσός και μαζί το πιο πολιτικό γυναικείο δυναμικό κομμάτι της εποχής. Επίσης, ερχόντουσαν και ξένες λεσβίες. Τότε δεν υπήρχαν τσάρτερ από τις χώρες τους και ο κόσμος πήγαινε στα νησιά μέσω Αθήνας. Ήταν πάρα πολύ όμορφα τα Εξάρχεια τότε, ήταν πάρα πολύ όμορφη η δυναμική τους, και σίγουρα είχε πιο πολλούς γκέι το Κολωνάκι, αλλά το πιο ανατρεπτικό και queer κομμάτι (χρησιμοποιώντας τον σύγχρονο όρο) βρισκόταν στα Εξάρχεια!


Αθήνα 1995, δέκα χρόνια προτού ξεκινήσει το Athens Pride. Τότε υπήρχε η ΕΟΚ, αλλά δεν θυμάμαι κάτι σε ομάδες ή οργανώσεις έντονο πολύ, και ειδικά σε λεσβιακή ομάδα, νομίζω, δεν υπήρχε πλέον κάτι. Αν δεν με απατά η μνήμη μου, ήταν το κινηματικό σε ύφεση συγκριτικά με τα προηγούμενα χρόνια και τότε είναι που εμφανίζονται πολύ δυναμικά τα Cyberdykes Parties και, λίγο μετά, το πανέμορφο λεσβιακό περιοδικό «Μαντάμ Γκου», από φίλες λεσβίες, που όμως δεν είχαν σχηματίσει ομάδα.


Η κοινότητα βράζει με έναν τρόπο αυθόρμητο και θέλει να βγει προς τα έξω και όσοι είχαμε δύναμη και όρεξη βλέπαμε την Ευρώπη, τη λαχταρούσαμε όσον αφορούσε ΛΟΑΤΚΙ θέματα και τη φέρναμε, όπως μπορούσαμε, στην πόλη μας. Η εποχή είχε κυρίως media και πάρτι με ορατότητα, όχι μόνο κλειστά μπαρ, όχι μόνο μικρούς χώρους, δικούς μας, αλλά μεγάλους, φανερούς, γνωστούς, ορατούς, επώνυμους. Κάτι άλλαζε στην ορατότητά μας!


Γκέι άντρες είχαν εισβάλει στα media και αυτό έδινε ελπίδα και χαμόγελα.


Με πρώτα γραμμένη τη λέξη «Lesbian» και μετά τη λέξη «Gay», διοργανώνω στο Booze το 1996 ένα ηχηρό, ασφυκτικά γεμάτο Athens Pride Party. Την επόμενη χρονιά, με τη βοήθεια μιας υπέροχης Ανατολίτισσας κοπέλας που νοσταλγώ πολλές φορές, διοργανώνω πάλι ένα Athens Pride Party, νομίζω στο Camel. Ως ετήσιο event, μεγαλώνει, και με άλλες συνεργασίες συνεχίζεται μέχρι το 1999, οπότε και φέρνουμε τον Jimmy Somerville στην Ελλάδα με τη βοήθεια των Γιάννη Τσιρογιάννη, Γιάννη Νένε και Φώτη Σεργουλόπουλου.

GAY VOTE 1998


Το 1998 κάνουμε το πρώτο event με θέμα «Gay Vote» – τότε είχαμε ανοιχτά τέσσερις γκέι υποψήφιους να κατεβαίνουν στις εκλογές. Παράλληλα, φέρνουμε από το εξωτερικό και κάνουμε πάρτι με drag queens και για πρώτη φορά στην Αθήνα έχουμε drag king show από το Λονδίνο – επίσης είχα φέρει και πώληση sex toys από το θρυλικό Sh! του Λονδίνου, όλα αυτά μέσα στο QBase.

Το 1998 πηγαίνουμε από Αθήνα μια μεγάλη παρέα στα Gay Games στο Άμστερνταμ, είναι η πρώτη φορά που συμμετέχω με φωτογραφίες μου σε μια μεγάλη λεσβιακή έκθεση φωτογραφίας, που μάλιστα ταξίδεψε στην Ευρώπη, το Lesbian ConneXion! Πήγα στο Άμστερνταμ με ένα τεράστιο σίδερο στο πόδι και γύψο!

Βλέπαμε στο γήπεδο του Άγιαξ να κατεβαίνουν από την οροφή οι Weather Girls και 2.000 ναυτάκια να πετάνε τα καπέλα τους. Όταν βλέπεις τέτοιες μεγάλες LGBTQI+ γιορτές, γυρνάς στην πόλη σου και κάνεις όσο περισσότερα μπορείς, γιατί ζηλεύεις, πωρώνεσαι, διψάς, το έχεις ανάγκη!

Το 2000 ο Πωλ Σοφιανός (deon.gr) οργανώνει ένα Athens Pride – όχι μόνο πάρτι αλλά και ομιλίες και πάνελ. Ο Πωλ Σοφιανός τότε μόλις με είχε βοηθήσει και είχαμε φτιάξει επίσημα το πρώτο ελληνικό λεσβιακό site, το Lesbian.gr, που σήμερα μετρά 19 ολόκληρα χρόνια.
Η ημερομηνία ήταν ιστορική και για έναν άλλον πολύ σημαντικό λόγο, γιατί από εκείνο το πάνελ του 2000 δημιουργήθηκε η Λεσβιακή Ομάδα Αθήνας (ΛΟΑ), η οποία βρήκε έδρα στην οδό Ερεσού, στο Φεμινιστικό Στέκι.

Θα ήταν τολμηρό, αλλά και άκρως αληθινό, να πω ότι στο τέλος της δεκαετίας του ’90 και στις αρχές του 2000 είχα πωρωθεί με το φύλο και τη σεξουαλικότητα. Ένα μεγάλο πεδίο μου για πολλά χρόνια ήταν η λεσβιακή πορνογραφία. Με απασχολούσε πολύ το cross-gender, με απασχολούσε πολύ η ταυτότητα φύλου και το δικό μου φύλο, λάτρευα το BDSM, είχα προσχωρήσει πλέον και ζήλευα τα sex and play events της Ευρώπης. Από το 1997, στο Παρίσι, είχα μπει για τα καλά σε άλλη φάση μέσα μου και έξω μου. Ένιωθα ότι ήταν η στιγμή να μιλήσουμε για τη δική μας πορνογραφία και σεξουαλικότητα. Για τα σώματά μας και την ηδονή μας, να φύγουμε από την υποκριτική σεμνοτυφία, να σπάσουμε τα ταμπού και να ανοίξουμε δικούς μας χώρους σεξουαλικής, έκφρασης. Είχα γεμίσει το σπίτι με DVD και κάποιες βιντεοκασέτες με λεσβιακό και FTM BDSM σεξ. Δεν μου αρκούσε ότι απλώς υπάρχουμε, είχα ενθουσιαστεί, ήταν επανάσταση για μένα να μιλάω για το λεσβιακό και queer σεξ, να εξηγώ ότι δεν είναι μόνο χαδάκι και απαλές ηδονές αλλά τεράστιοι, εκκωφαντικοί οργασμοί ενός γυναικείου σώματος που αποσιωπάται κοινωνικά από χίλιες πλευρές, είχα συγκλονιστεί με τη συνειδητοποίηση του transgender. Είχα γνωρίσει τρανς γυναίκες λεσβίες στο Παρίσι, είχα δει το Hustler White του Bruce LaBruce στο Παρίσι, είχα κάνει άλμα.


Θυμάμαι μια υπέροχη, αξιοσημείωτη εκδήλωση κάπου στο 2003 της ΛΟΑ για την έκδοση του πρώτου στην παγκόσμια ιστορία λεσβιακού βιβλίου, του καταπληκτικού Πηγαδιού της μοναξιάς της Radclyffe Hall. Με αφορμή αυτό το βιβλίο με κάλεσαν να μιλήσω και μετά έβγαλαν μια πανέμορφη έκδοση με διαφορετικές αναγνώσεις γυναικών πάνω στο βιβλίο. Η δική μου ανάγνωση ήταν η μοναδική που αναγνώριζε τη συγγραφέα ως «τρανς» άτομο. Τι κλάμα είχα ρίξει διαβάζοντας το βιβλίο, ειδικά στο σημείο όπου έγραφε «η έρημη χώρα ανάμεσα στα δύο φύλα»! Ήταν λίγα τα χρόνια που είχα αρχίσει να καταλαβαίνω τη δική μου ύπαρξη και διαβάζοντας το βιβλίο δεν έβλεπα μια λεσβία αλλά έναν άνθρωπο με gender dysphoria. Η χαρά που φιλοξενήσανε και τη δική μου άποψη ήταν μεγάλη.


Το σλόγκαν μου εκείνη την εποχή, το οποίο έβγαζα και σε κάρτες, ήταν «Love me tender, love me true, but fuck me hard». Στη φωτογραφία ήταν μια γυναίκα, αλλά αν περιγράψω τη στάση της, θα λογοκριθεί. Οι αντιδράσεις ήταν μεγάλες, κάποιες σκίζανε τα flyers, κάποιες μου επετίθεντο λεκτικά (έως ότι είναι αηδιαστικό να υποβιβάζω έτσι τη γυναίκα άκουσα), κάποιες δεν δέχονταν καν τα FTM και MTF άτομα. Τόσο όποιες από εμάς χρησιμοποιούσαν strapon και dildo όσο και οι άνθρωποι που προσδιορίζονταν ως FTM (female to male) εκείνη την εποχή φαντάζαμε υπερβολικοί για πάρα πολλές κοπέλες στον χώρο μας. Οι καβγάδες ήταν μπόλικοι, όσο και η μηδενική μου ανοχή – ένιωθα ότι δεν είχα καμία όρεξη παρά να κάνω αυτό που ποθούσα.


Επίσης, συνεχίζαμε τα Cyberdykes και είχαν πολύ ενδιαφέρον, γιατί είχαμε ανεβάσει τρεις stand-up comedies. H πρώτη ήταν το James Bond was a lesbian (2001 σε Αθήνα και στο City της Μυκόνου), μετά ήταν το Santa Claus is gay και το τελευταίο ήταν το St Valentine is not monogamous. To Santa Claus is gay το ανεβάσαμε και κάποια χρόνια αργότερα μετά την πρώτη του εκτέλεση. Στη δεύτερη παρουσίασή του, με έναν αισχρό τίτλο της «Espresso» είχε γίνει χαμός στα media και η ευγνωμοσύνη μου απέναντι στον Γρηγόρη είναι ακόμη τεράστια, είχα τρομάξει πολύ με τα παπαδαριά.

Κάπου στις αρχές του 2000 μου παραχωρήθηκε η εκπομπή της ΕΟΚ στον ραδιοφωνικό σταθμό του Νέου Ηρακλείου, το «Gay and Lesbian Radio Show», την εκπομπή την αναλάβαμε εγώ με τον Πωλ Σοφιανό («Deon Magazine») και τον Βαγγέλη Γιανέλλο (πρόεδρο της ΕΟΚ), αλλά σύντομα δεν προλάβαιναν να ασχοληθούν, και για κάποια χρόνια, μέχρι να την κόψει το ΕΣΡ το 2005, τη διεκπεραίωνα αποκλειστικά εγώ. Η εκπομπή μού έτρωγε πολύ χρόνο, τόσο για την προώθησή της όσο και για την ύλη της, αλλά η απήχησή της ήταν ευχάριστη έκπληξη, τα τηλέφωνα κατά τη διάρκειά της χτυπούσαν, επισκέψεις έρχονταν, και μέχρι σήμερα συναντώ άτομα που μου μιλάνε γι’ αυτήν, για κασέτες που έγραφαν και έστελναν σε φίλους τους στην επαρχία. Η εκπομπή ήταν σαν μαγκαζίνο, κυρίως ήταν ενδυναμωτική για τον κόσμο. Παράλληλα, έτρεχα το Lesbian.gr και έστελνα πλέον ηλεκτρονικά εβδομαδιαία newsletters, μη φανταστείτε με την ευκολία που γίνονται αυτά σήμερα. Είχα μαζέψει μια μεγάλη λίστα με χρήστες και media και έγραφα και έστελνα άρθρα για τη ραδιοφωνική εκπομπή, αλλά και για events, καθώς και πολιτικά κείμενα. Εκείνες τις εποχές έκανα κάθε Παρασκευή στο ιστορικό Spices τα Pornographic Art Parties και πρόβαλλα μέσα στο κλαμπ ταινίες της Maria Beatty και ό,τι είχα από τη συλλογή μου. Μη φανταστείτε ότι γινόντουσαν και πολλά μέσα στον χώρο, αλλά ήταν υπέροχο και μόνο που ερχόντουσαν πολλές γυναίκες.


Το Lesbian.gr ακόμα είναι το μοναδικό ηχηρό στην Ελλάδα site για λεσβίες. Το site μέχρι και πρόσφατα είχε chatroom και ήταν το μεγαλύτερο chatroom στην Ελλάδα για γυναίκες. Έχω ακούσει πολλές ιστορίες για το πόσες φίλες γνωρίστηκαν μέσα στο chat. Έχω καταλάβει πόσες φίλες ζούσανε μέσα στο chat. Ένα απλό chat αποτελούσε έναν πολύ σημαντικό χώρο γνωριμίας και «διασκέδασης». Δεν ήταν μέσα μόνο η επαρχία αλλά και τα μεγάλα αστικά κέντρα.

Κυριολεκτώ ότι το chat για την ελληνική λεσβιακή σκηνή ήταν πηγή οξυγόνου. Το κυριότερο πρόβλημα, και γι’ αυτό το έκλεισα τελικά, ήταν οι άντρες. Όλο το Lesbian.gr είχε 57,5% επισκεψιμότητα από άντρες και δεν μπορούσες να τους κρατήσεις μακριά, βρίσκανε άπειρους δούρειους ίππους για να χώνονται. Εξαιτίας του chat είχα βρεθεί να απολογούμαι στη Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος πολλές φορές, μάλιστα μια φορά καλέσανε και τον πατέρα μου, μια κι εκείνος ήταν ο ιδιοκτήτης. Εκείνες τις εποχές δεν επιτρεπόταν να έχει ένα φυσικό πρόσωπο πάνω από ένα site στο όνομά του, έτσι το έβαλα στο όνομα του πατέρα μου. Αυτό που γινόταν ήταν ότι όποιος άντρας ήθελε να εκδικηθεί την πρώην σύντροφό του επειδή «έγινε» λεσβία, έμπαινε και έδινε το όνομα, το κινητό της και γράφανε σαν να ήταν αυτή και λέγανε πρόστυχα πράγματα στα πριβέ και πάρα πολλοί την έπαιρναν τηλέφωνο και την ενοχλούσαν και αυτή κατέφευγε στη Δίωξη. Τα περιστατικά και τα προβλήματα που δημιουργούσαν οι άντρες στο site είναι αναρίθμητα, δεν ήξερες αν μιλούσες σε cis άντρα στρέιτ που, κλασικά, ήθελε να πραγματοποιήσει την φαντασίωσή του ή αν όντως ήταν λεσβία γυναίκα ή τρανς. Πάρα πολλές κοπέλες είχαν πέσει θύματα cis στρέιτ αντρών μέσα στο chat.

Τα πράγματα δυσκόλεψαν με τα χρόνια, οι άντρες (cis στρέιτ) ήξεραν να σου απαντήσουν μέχρι και πόσες ημέρες είχαν κύκλο περιόδου, δεν μπορούσες να τους εντοπίσεις, και όταν στις μέρες μας το chat, όπως είναι λογικό, αποτελούσε χώρο θαλπωρής και για τις τρανς γυναίκες και για τους τρανς άντρες, οι στρέιτ άντρες είχαν έναν τέλειο δούρειο ίππο να χωθούν και να δημιουργηθούν αδιανόητα μπάχαλα εις βάρος των γυναικών και των τρανς ανθρώπων. Το Lesbian.gr είχε moderators μια τρανς γυναίκα λεσβία και ένα τρανς αγόρι τα τελευταία χρόνια, αναπόσπαστο κομμάτι του λεσβιακού μας χώρου. Το θέμα είναι ότι όλο το λεσβιακό κίνημα δεν πηγαίνει με τις ίδιες «ταχύτητες» και δεν είναι κατακριτέο αυτό. Αν προσθέσεις και την εξαπάτηση των cis στρέιτ αντρών που «χώνονται» με αφόρητο πείσμα σε ό,τι ποθούν, καταλαβαίνουμε ότι η κατάσταση είχε φτάσει στο απροχώρητο.


Το 2003 και το «Ελληνικό Stonewall» – έτσι το λέγαμε αυτό που έγινε στο Spices. Στο Spices, κάθε Πέμπτη, από άλλη ομάδα, γίνονταν γκέι πάρτι, σε αυτά όρμησε πολύ βίαια η αστυνομία, συνέλαβε κόσμο, πήρε υπολογιστές από κάποια άτομα που τα διοργάνωναν, αυτοκτόνησε ένας άνθρωπος μέσα στη ΓΑΔΑ και ξεκίνησε ένα ανελέητο, φρικτό «πογκρόμ» στα media εναντίον μας – πάλι ο Γρηγόρης πολύ άξια έβγαινε και τους κατατρόπωνε. Ήταν φρικιαστικό. Είχαμε φοβηθεί, κάναμε συγκεντρώσεις για να αποφασίσουμε τι θα κάνουμε, πώς θα αντιδράσουμε. Το Spices ήταν σταθμός στην ιστορία μας, αν βλέπατε την τηλεόραση εκείνης της εποχής τι έπαιζε, θα είχατε φρικάρει, όπως κι εμείς τότε!

Αθήνα 2005, τέλος και αρχή για πολλά. Το 2005 είχε κλείσει ήδη φρικτά βίαια η αστυνομία το κλαμπ Spices και το ΕΣΡ είχε κόψει το Gay and Lesbian Radio Show, αλλά το 2005 ήταν και η αρχή του πρώτου Athens Pride και 6-11 Νοεμβρίου του 2005 ήταν που διοργάνωσα το 1st Gay & Lesbian Pornographic Art Film Festival στον κινηματογράφο Μικρόκοσμο στη Συγγρού. Είχα φέρει στην Αθήνα τον Ιούνιο του 2005 τον Bruce LaBruce και τον παραγωγό του, Jürgen Brüning, και είχα διοργανώσει μια μεγάλη προβολή, πάλι στον Μικρόκοσμο, με την τότε τελευταία ταινία του, Raspberry Reich, σε συνεργασία με το γκέι περιοδικό «After Shave».

RASBERRY REICH 2005
RASPERRY REICH ΠΡΟΒΟΛΗ 2005


Η προβολή εκείνη ήταν επεισοδιακή. Ο Bruce και ο Jürgen (ο παραγωγός του) βρίσκονταν στο σπίτι της μητέρας μου και με περίμεναν να φάμε. Εγώ έφυγα από το γραφείο μου στη Συγγρού και πέρασα από το σινεμά να δω πώς πάνε τα πράγματα. Τότε ο ιδιοκτήτης μού ανακοίνωσε ότι ακυρώνει την προβολή, γιατί είδε έναν ύποπτο τύπο. Έγινα έξαλλη, μου είπε ότι δεν το ρισκάρει κι εγώ φώναζα. Γύρισα σπίτι, μπήκα μέσα με νεύρα, τους είπα τι έγινε και μάλιστα είπα πάνω στα νεύρα μου την ατάκα που έκανε τον Bruce να γελάει για ώρες: «If he cancels the event, I will cancel his existence on earth». Φάγαμε γρήγορα, τους πήρα και φύγαμε, πήγαμε στο σινεμά και τι να δω, μια ουρά που είχε φτάσει τα δύο οικοδομικά τετράγωνα! Ο ιδιοκτήτης είχε δώσει πίσω τον προτζέκτορα προβολής, είχε κάνει τον Λεωνίδα από το Τριανόν, που είχε τον προτζέκτορα, να φύγει, δεν παίζανε τότε όλα τα σινεμά κάτι άλλο εκτός από φιλμ. Η πρώτη προβολή έκανε δύο ώρες να ξεκινήσει και αν δεν ήταν ο φίλος μου ο Θράσος δεν θα είχε ξεκινήσει ποτέ. Μετά την τεράστια επιτυχία της προβολής κανόνισα με τον Jürgen να αναλάβει το πρόγραμμα των ταινιών για το πρώτο στην Αθήνα Gay & Lesbian Pornographic Art Film Festival.


Αυτό το φεστιβάλ ήταν η αρχή και την αμέσως επόμενη χρονιά ο Jürgen ξεκίνησε το Porn Film Festival του Βερολίνου, που για έξι χρονιές φιλοξένησε το Gagarin με τη βοήθεια και την τρομερή παρότρυνση του Νίκου Τριανταφυλλίδη. Τα Porn Film Festivals στην Αθήνα άφησαν εποχή και μάλλον θα πρέπει να βρείτε κάποιον που είχε έρθει έστω σε ένα για να σας περιγράψει το κλίμα.

Το 2007 ήδη πηγαινοερχόμουν Βερολίνο και είχα αρχίσει να λατρεύω τα Teddy Awards. Έκανα επαφές, και πάλι με τη βοήθεια του Jürgen έστησα στην Αθήνα το 2007 στο Τριανόν το 1st OUTVIEW: Athens Gay & Lesbian Film Festival της πόλης μου, που φέτος έκλεισε 12 χρόνια.

Το λέω με απίστευτη περηφάνια, και μέσα από αδιανόητο κόπο και εξαντλητικό άγχος: είναι ό,τι πιο πρωτοποριακό είχε η ευρωπαϊκή LGBTQI+ σκηνή την εκάστοτε χρονιά. Οι καλεσμένοι που έχω κατορθώσει να φέρω στην πόλη μου είναι πολλοί, τα ονόματα και οι ιδιότητές τους, το φύλο και η ταυτότητά τους ταρακουνούσαν τη σκηνή στην πόλη τους, αλλά και τη δική μας σκηνή, εκείνη φυσικά που ήθελε να δεθεί με τα ευρωπαϊκά αντισυμβατικά κινήματα και να ακολουθήσει το ιδεολογικό προβάδισμα. Bruce LaBruce, Maria Beatty, Buck Angel, Bridge Markland, Monika Treut, Sarah Waters, Vaginal Davis, Del LaGrace Volcano, Dirty Princess, Lesbian on Ecstasy, Tom Fitzerald, Guinevere Turner, είναι λίγα από αυτά τα ονόματα.

Με αυτό το κείμενο πήγε η μνήμη μου τρέχοντας 30+ χρόνια πίσω, για να σας περιγράψω την πόλη μου από τότε και τη λεσβιακή ζωή μου μέσα σε αυτήν. Έγραψα όσο πιο σύντομα γινόταν όσα θυμάμαι, όσα έπραττα και γι’ αυτά στα οποία συμμετείχα. Γυρνώντας στο σήμερα, αναγνωρίζω τεράστιες αλλαγές προς το καλύτερο, αλλά συνειδητοποιώ και κάτι με πόνο.

Φέτος, 2019, δεν υπάρχει Λεσβιακή Ομάδα Αθήνας, εγώ έκλεισα το chat στο Lesbian.gr και το τελευταίο Women Only Party το έκανε η ΛΟΑ το 2015, όπου και έφαγε ατέλειωτο κράξιμο, επειδή προσπάθησαν να κάνουν ένα πάρτι μόνο για γυναίκες (cis και τρανς) και φυσικά άφηναν τρανς αγόρια μέσα, δεν θέλανε cis άντρες γκέι ή στρέιτ. Η ανισότητα χώρων μεταξύ γκέι κοινότητας από τη μια και λεσβιακής και τρανς από την άλλη είναι μεγάλη. Τυχαίο; αναρωτιέμαι πάλι.

Ήμουν στη συνάντηση στο Στέκι Μεταναστών, όπου έγινε το debate, η λύσσα ήταν μεγάλη, η αλήθεια όμως παραμένει: τότε παλεύαμε για εκείνα τα 500 μέτρα στην παραλία και τους λίγους χώρους και τελικά, με μια ευρύτερη έννοια, ακόμα δεν τα έχουμε – γιατί δεν τα χρειαζόμαστε πλέον; αναρωτιέμαι.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO